ალბათ არავისთვის არ წარმოადგენს დიდ საიდუმლოს ის, რომ სიცრუე  და ფეიკი (fake)  საკმაო  ხანია იქცნენ  ჩვეულ კომუნიკატიურ მოვლენად   და ცხოვრების განუყოფელ ნაწილად და, რომ შეაღწიეს ჩვენი ყოფისა და საქმიანობის ყველა ფორასა, თუ სვრეტში.

დავიწყოთ განმარტებით - რა არის სიხარბე, რაში და როგორ ვლინდება იგი?  

ზოგი ლექსიკონი სიხარბეს განმარტავს, ხოლო Translate თარგმნის -როგორც გაუმაძღრობა/სიძუნწეს. თუმცა მათ განსაზღვრებაში არის გარკვეული სხვაობა.

აქტიურად თუ ურთიერთობ ადამიანებთან, უსმენ ქუჩაში, საზოგადოებრივ ტრანსპორტში, სხვადასხვა ტელე-შოუში, ეცნობი მათ პოსტებს სოციალურ ქსელებში, უნებლიედ მიდიხარ დასკვნამდე, რომ მათი ცხოვრებისეული პოზიცია, გამოხატული კონკრეტულ ქმედებებსა და ქცევებში, ნათლად ასახავს ადამიანის ბუნების რეალურ, დაუფარავ არსს.   ამის შედეგად   გიყალიბდება უარყოფითი აზრი,   რომ   მარადიული ღირებულებების თვალსაზრისით   ჩვენი სოციუმის ნაწილს დაუგროვდა უკიდურესად ნეგატიური ზნეობრივ - მორალური და ეთიკური ხასიათის პრობლემები.

ფსიგოლოგიური კვლევები და პროფესიონალი negotiator -ების (ანუ მილაპარაკების ჩამტარებლების) დაკვირვებები გვარწმუნებენ, რომ ნებისმიერ ადამიანს ჩვენ, როგორც წესია, აღვიქვამთ მთლიანობაში, ჰოლისტიკური სახით. სამწუხაროდ, ძალიან ხშირად, მოლაპარაკებაში მონაწილე პარტნიორის თაობაზე შთაბეჭდილების ჩამოყალიბების პროცესშიც იგნორირებას ვუწევთ ისეთ თვისობრივად მნიშვნელოვან და განმსაზღვრალ ფაქტორებს, როგორიცაა - სახე, სხეული, ხელები, ხმა, მეტყველება.   არც იმას ვითვალისწინებთ,   რომ თითოეული მათგანი   - ადამიანის გარე რეაქციების მაჩვენებელია. პრაქტიკა გვიდასტურებს, რომ მოლაპარაკების დროს სათანადოდ თუ არ ვააანალიზებთ ამ ფაქტორებს, ჩვენ ვერ ვიქმნით მოლაპარაკებაში მონაწილე პიროვნების („vis-a-vis“)   სრულყოფილ სახეს და ამის გამო ვერ ვიყენებთ ამ ცოდნას წარმატების მისაღწევად. იმავდროულად სწორედ ამ სახის ინფორმაციის გამოუყენებლობა გარკვეულ წილად განსაზღვრავს მოლაპარაკების წარუმატებლობას.  

მნიშვნელოვანი ფაქტორები, რომლებიც განსაზღვრავენ მოლაპარაკებების პროცესის წარმატებას და   შედეგს:

·                 მხარეთა ინტერესების ბალანსის დაცვა;

·                 მიღწეული კომპრომისების წონასწორობა;

·                 მისაღწევი შეთანხმებების ჰარმონია.

მოლაპარაკებების შედეგების ბალანსის და ჰარმონიის   ნებისმიერი დარღვევა მიგვიყვანს  პიროსის გამარჯვებამდე   ან იმედგაცრუებამდე, შექმნის ინტერესების დაუცველობის/დისბალანსის ან მოლაპარაკებაში მონაწილე მხარეების ურთიერთ შეურაცმყოფელ გრძნობებს.

მოლაპარაკება ყოველთვის მიიჩნეოდა სახელმწიფოებს, პოლიტიკურ ძალებს,   საზოგადოების სხვადასხვა ჯგუფებს, თუ, უბრალოდ, ადამინებს შორის ურთიერთობის დამყარების ან მოწესრიგების ყველაზე   პროდუქტიულ გზად.

ბიზნესის სამყაროშიც მოლაპარაკებებში სასურველი შედეგის მიღწევა აგრეთვე აღიქმევა წარმატების   მნიშვნელოვან წინაპირობად. ამიტომაც, არ უნდა გაგიკვირდეთ, რომ მნიშვნელოვანი   გარიგების მისაღწევად მსოფლიოში ცნობილი   კომპანიები ხშირად მიმართავენ მოლაპარაკების პროფესიონალებს - negotiator-ებს.   ვინაიდან გარდა მდიდარი გამოცდილებისა   მათ გააჩნია იურისპრუდენციისა და ეკონომიკის, ფინანსებისა და საბანკო საქმის, მენეჯმენტისა და მარკეტინგის ღრმა ცოდნა. ისინი სრულყოფილად ფლობენ ფსიქოლოგიის და ნეირო ლინგვისტური პროგრამირების (NLP) საფუძვლებს,   ნაწილს გააჩნია ფარული მანიპულირების უნარიც.    

რამდენად პასუხობს ჩვენი პროფესიული განათლება თანამედროვე ეპოქის, ქვეყნის ეკონომიკის, საზოგადოებისა და უშუალოდ პიროვნების რეალურ მოთხოვნებს? ვფიქრობ, რომ ეს ძალზე აქტუალური საკითხია და არა მხოლოდ განათლების ამ სფეროსათვის. ამის გათვალისწინებით ვეცდებით შემოთავაზებულ პუბლიკაციაში გაშლილად გავცეთ პასუხი საკითხის მრავალ ასპექტს.

ამ პუბლიკაციის მიზეზი გახდა საქართველოს პროფესიული განათლების ფონდის საიტზე - GVEF.ge მიმდინარე   ელექტონული გამოკითხვა, რომლის   ანალიზმა საკმაოდ   დაგვაფიქრა: 180 რესპოდენტიდან: 74% - ს მიაჩნია, რომ ქვეყანაში გაგვაჩნია   დაბალი დონის/ხარისხის პროფესიული განათლება, 7% - ი   ფიქრობს, რომ ამ სახის განათლება არ   არსებობს, 4% - ს საერთოდ არც აინტერესებს და მხოლოდ 13% -მა აღნიშნა, რომ ჩვენი პროფესიული განათლება მაღალი ხარისხისაა.

ევროპული პოლიტიკა პროფესიულ განათლებასა და მოზადებაში  ეფუძნება ევროპის თანამეგობრობის დამფუძნებელი  ხელშეკრულების 150-ე მუხლს, რომელშიც დეკლარირებულია, რომ: "პროფესიულ განათლებაში თანამეგობრობა  ატარებს პოლიტიკას, რომელიც  მხარს უჭერს და ავსებს წევრი სახელმწიფოების ქმედებებს პროფესიული სწავლების შინაარსსა და ფორმაზე მათ მხრიდან მკაცრი პასუხისმგებლობის პირობებში."

კაცობრიობის ისტორიის ადრეულ ეტაპებზე, როდესაც არ არსებობდა  სპეციალიზებული დაწესებულებები და არც სპეციალურად მომზადებული მასწავლებლები, ადამიანი უკვე იყენებდა   სწავლების სხვადასხვა ფორმებს, რომელთა ნაწილი დღესაც არ არის მივიწყებული.

თანამედროვე სამყაროშიც ადამიანს   არა მხოლოდ საგანმანათლებლო დაწესებულებაში, არამედ სხვა, ალტერნატიული გზითაც შეუძლია შეიძინოს ან გააუმჯობესოს ცოდნა და უნარები, ვინაიდან სწავლების მხოლოდ ტრადიციული ფორმებისა და მეთოდების გამოყენებით ზოგჯერ არ  მიიღწევა სასურველი შედეგი.