დანიშნულება - ნაშრომი წარმოადგენს სამ საგაკვეთილო სცენარს საერთო სათაურით  „ გიყვარდეს სიცოცხლე“, რომელიც ორიენტირებულია მასწავლებელზე და ემსახურება ინფორმაციული ტექნოლოგიების გამოყენებას და მისი ეფექტურობის ამაღლებას ბიოლოგიის სწავლების პროცესში. ნამუშევარს თან ახლავს მეთოდური მითითებები და რეკომენდაციები, საგნობრივი კომპეტენციების ზრდის ცხრილი, სასარგებლო რესურსების ბაზა და გაკვეთილის დროს გამოყენებული მასალები.

სტრუქტურა  -  1-ლი საგაკვეთილო  სცენარის თემა: „სიცოცხლის წარმოშობის თეორიები“, მე-2 საგაკვეთილო სცენარის თემა: „ჩანასახის განვითარება. ჩანასახის სტატუსი“, მე-3 საგაკვეთილო სცენარის თემა: „რატომ ხდება დაბერება“.

ტრიადის თითოეული ნაწილი დამოუკიდებელი თემაა და ლოგიკურ კავშირშია დანარჩენ წევრებთან.

ზოგადი მიზანი - სიცოცხლის, როგორც უნიკალური მოვლენის წარმოჩენა,ადამიანის სიცოცხლის დაცვა ჩანასახის სტადიიდან,დამოკიდებულება სიბერის ფენომენისადმი და ტოლერანტობის, როგორც პოზიციის გამომუშავება სიცოცხლის მიმართ.

სასწავლო მიზნები - მოსწავლეები ეცნობიან დედამიწაზე სიცოცხლის წარმოშობის თეორიებს,აჯერებენ ცნებას „სიცოცხლე“,ეცნობიან სიცოცხლის მატერიალურ საფუძვლებს - ბიოლოგიურ მაკრომოლეკულებს,ახდენენ დნმ -ის მოდელირებას, აფასებენ ცოდნას ტესტირებით, ეცნობიან ჩანასახის განვითარებას,აფასებენ ინდივიდუალურ განვითარებას ფიზიოლოგიური და სოციალური ასპექტებით, ჭრიან პრობლემურ ამოცანას არგუმენტირების გზით,ადგენენ ჩანასახის სამართლებრივ მდგომარეობას,ერკვევიან დაბერების ბიოლოგიურ მექანიზმში,გეგმავენ კვლევას ანკეტური გამოკითხვისა და ინტერვიუს სახით,ადგენენ საკუთარი ტოლერანტობის ხარისხს,აფიქსირებენ პოზიციას,აფასებენ გაკვეთილს.

ნომინაციით განსაზღვრული მიზნის მიღწევის პრაქტიკული ხერხები - სხვადასხვა სასწავლო მეთოდებითა და ინფორმაციულ ტექნოლოგიური საშუალებებით მიიღწევა:პროვოცირებისა და ახალი მასალის გადაცემის ვიზუალიზაცია,კლიპების  კომენტარი, ტესტირება,განწყობის შექმნა, ნებითი და უნებლიე მხედველობითი მეხსიერების აქტივაცია,გაკვეთილის რეზიუმე.

თემის აქტუალობა - საგაკვეთილო სცენარში დამუშავებული თემები არ არის ასახული 2006-09 სასწავლო  წლებში ტრიმესტრული პრინციპით აგებულ სახელმძღვანელოებში,ფაქტები და თეორიები საინტერესოა და აძლიერებს საგნობრივ მოტივაციას,გადაცემული მასალა ეხმიანება ბუნებისმეტყველების ზოგად ღირებულებებს,ამყარებს საგნობრივ კავშირებს,საფუძველს უყრის ცოდნის კონსტრუქციული მოდელის შექმნას,ეხმარება მოსწავლეს,ჰქონდეს პოზიცია,გამოიჩინოს ტოლერანტობა არა მხოლოდ ბავშვებისა და მოხუცების მიმართ, არამედ ზოგადად - სიცოცხლის მოვლენის მიმართ.  

ოპტიმალურობა - ინფორმაციული ტექნოლოგიები სიცოცხლის ფენომენის შესწავლის, დაკვირვების და სწავლების უნიკალურ შესაძლებლობებს ფლობს,რომელიც აღნიშნულ საგაკვეთილო სცენარებში ძირითად სასწავლო  ინსტრუმენტს წარმოადგენს.

პრაქტიკული გამოყენება - ნამუშევარი გამოყენებადია მე-9,მე-10,მე-11-12 კლასებში.სასარგებლო რესურსების ბაზაში თავმოყრილია საინტერესო ფაქტები,თეორიული მასალა,ელექტრონული მისამართები,მოცემულია რეკომენდაციები სხვადასხვა კლასებში აღნიშნული სცენარების რეალიზაციის შესახებ,თითოეულ გაკვეთილს აქვს ე.წ.“ მინი-ლექსიკონი“გაკვეთილზე გამოყენებული ცნებების განმარტებებით,რაც ამარტივებს საგაკვეთილო სქემის აღქმასა და პრაქტიკულ გამოყენებას.  

შედეგები - მასწავლებელი იყენებს შეფასების ცხრილებს(რუბრიკებს), სადაც ასახულია და ფასდება მოსწავლეთა უნარები სცენარით გათვალისწინებული აქტივობების მიხედვით: მიღებული ცოდნის კონკრეტულ საკითხთან დაკავშირება, ინფორმაციის აღქმა,დამახსოვრება და გამოყენება, თანამშრომლობის უნარი და პასუხისმგებლობა,პრობლემის დასმისა და გადაჭრის უნარი,ჯგუფის არგუმენტების წარმოდგენა-პრეზენტაცია,აზრის სწორად გადმოცემის უნარი,შეჯამებისა და დასკვნების გაკეთების უნარი.გათვალისწინებულია მოსწავლეთა მიერ გაკვეთილის შეფასება, რაც მასწავლებელს საშუალებას აძლევს,გაანალიზოს შედეგები.

მეთოდური რეკომენდაციები:

შეარჩიე კლასი: მასალების გაცნობის შემდეგ შეარჩიე კლასი,საგნობრივი კომპეტენციების ცხრილი გთავაზობს სავარაუდო მიმართულებებს და მასალის სირთულეს კლასებისა და საგნების მიხედვით

შეარჩიე ჩატარების დრო: მეცხრე კლასში შეიძლება სრული კურსის დახურვის შემდეგ,ან თემატურად -  გაკვეთილი 2.  რეპროდუქციული სისტემის გაცნობისას,გაკვეთილი 1. ადამიანის გენეტიკის შესწავლის შემდეგ, გაკვეთილი 3. ანთროპოგენეზის შესწავლისას.მე-10-12 კლასებში მემკვიდრეობითობის საფუძვლების შესწავლის შემდეგ. გაკვეთილები დაწყვილებული უნდა ჩატარდეს,სასურველია ინფორმატიკის კაბინეტში პერსონალური კომპიუტერით თითო მოსწავლეზე

შეარჩიე შეფასების რუბრიკა;1-ლი რუბრიკა მოსწავლეზეა გათვლილი,იგი საჯაროა და იკვრება თვალსაჩინო ადგილას,მე-2 რუბრიკას კი ბავშვი ავსებს და მასწავლებელს საშუალება ეძლევა,გაანალიზოს გაკვეთილი. არსებული რუბრიკები საერთოა ციკლისათვის  

შეარჩიე  საგნობრივი კოლეგა: თემატიკიდან გამომდინარე შეიძლება გაიზარდოს ინტეგრაციის ხარისხი,ამასთან ბიოლოგიის მასწავლებელს თავისუფლად შეუძლია

დაამყაროს საგანთა შორის კავშირი დამოუკიდებლადაც

პედაგოგიური ტაქტი: ევოლუციური და კრეაციული თეორიების გადაცემისას ჩვენ მხოლოდ ფაქტებით ვიფარგლებით და არ ვეხებით რწმენასა და აღმსარებლობას,ასევე ჩანასახის განვითარების  შეწყვეტის ახსნისას შემოგვაქვს მხოლოდ ‘’გაფილტრული’’ კადრები და ინფორმაცია

სპეციფიკა: საგაკვეთილო სცენარების აღქმა, დაგეგმვა და განხორციელება  მარტივია,

რადგან გაკვეთილების სტრუქტურა  მსგავსია,იმეორებს სამფაზიან (ABC) სქემას,ასევე  დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პროვოცირებას გაკვეთილების დასაწყისში,ეფექტურია  ბარათების დარიგება ,დისკუსიის წარმართვა ახალი მასალის საფუძველზე,კლიპის კომენტარი,ხოლო  არგუმენტირების წარდგენა, გაკვეთილის მიმდინარეობის  აღდგენა მინი-ლექსიკონის მიხედვით და გადაცემული მასალის ვიზუალიზაცია ძლიერ ინსტრუმენტს წარმოადგენს,ამასთან გასათვალისწინებელია, რომ მასწავლებლის ამოცანა მხოლოდ ამ აქტივობების შესრულება არ არის,მთავარი აქ მოსწავლის პოზიციის ფორმირებაა,ჩვენ ვთავაზობთ,ვაჩვენებთ და ვუხსნით,ვაძლევთ საშუალებას გააკეთოს სწორი არჩევანი,დადგეს ტოლერანტულ პოზიციებზე,არა მხოლოდ სიცოცხლის გამოვლინების სხვადასხვა ეტაპებზე (ბიოგენეზი,ემბრიოგენეზი,გერონოგენეზი -შექმნა,დაბადება,სიბერე),არამედ უბრალოდ,უყვარდეს სიცოცხლე  და დაიცვას იგი.

ფინალური სიტყვები:

*ამ გაკვეთილის მიზანია, ავწიოთ სიმბოლური ფარდა, რათა უკეთ დავინახოთ ყველაზე მთავარი და გენიალური წარმოდგენა- ადამიანის სიცოცხლის განვითარება. ჩანასახის   სიცოცხლეს დაცვა და მოფრთხილება სჭირდება, რადგან იქნებ სწორედ ის არის მეორე რუსთაველი, ვაჟა, ილია, გალაკტიონი,მოცარტი,რემბრანდტი,შექსპირი,დოსტოევსკი,სოკრატე,აინშტაინი ან იქნებ ლეონარდო და ვინჩი...

წაგიკითხავთ ციტატას შოთა ნიშნიანიძის ლექსიდან ”ძახილი”:

”- კიდევ სად არის სხვა საქართველო?

  ჰყივის ლექსი და ციხის ქონგური.

-  მიწაში, დედავ...და ვინ მოსთვალოს  

     შვილი და ძირი , ჩემებრ მოკლული.

თუ სვეტიცხოველს ვერ ავაგებდით,

” ვეფხისტყაოსანს” თუ ვერ დავწერდით,

მაინც ზედმეტი და მოსაკვეთი

არ ვიქნებოდით შენთვის არცერთი.”

**ამ გაკვეთილის მიზანია, გვერდით დავუდგეთ სუსტსა და დაუცველს, უნარშეზღუდულსა და ქმედუნარიანს, დაავადებულსა და ჯანმთელს, მოხუცსა და ჯერარმოვლენილ პატარას, რათა შევძლოთ, გადავარჩინოთ თუნდაც ერთი სიცოცხლე.

მე წაგიკითხავთ ნაწყვეტს ლადო ასათიანის ლექსიდან ”საქართველოში”;

”რადგან სიცოცხლე ასე ნავარდობს,

სიკვდილის ყველა კარი დარაზეთ

და იმ ბედნიერ დღეს გაუმარჯოს

როცა ჩვენ გავჩნდით ამ ქვეყანაზე!”

ირმა ავალიანი, სკოლა ”ჯი-ელ-სი”