საქართველოს მცირე და საშუალო საწარმოთა ასოციაციამ - GSMEA და   საქართველოს პროფესიული განათლების ფონდმა - GVEF განიხილეს   მცირე და საშუალო ბიზნესის ხელშეწყობის თვალსაზრისით არაფორმალური პროფესიული განათლების მნიშვნელობა და  ფუნქციონალური დანიშნულება.  

ამ პუბლიკაციის მიზეზი გახდა საქართველოს პროფესიული განათლების ფონდის საიტზე - GVEF.ge მიმდინარე  ელექტონული გამოკითხვა, რომლის  ანალიზმა საკმაოდ  დაგვაფიქრა: 180 რესპოდენტიდან: 72% - ს მიაჩნია, რომ ქვეყანაში გაგვაჩნია  დაბალი დონის/ხარისხის პროფესიული განათლება, 8% - ი  ფიქრობს, რომ ამ სახის განათლება არ  არსებობს, 4% - ს საერთოდ არც აინტერესებს და მხოლოდ 13% -მა აღნიშნა, რომ ჩვენი პროფესიული განათლება მაღალი ხარისხისაა.

შეგირდობა - სახელობო (პროფესიული) სწავლების უძველესი და მთელ რიგ ქვეყნებსა და დარგებში დღემდე წარმატებულად მოქმედი ინსტიტუტია. კაცობრიობის ისტორიის განმავლობაში ის მიიჩნევოდა ხელობის დაუფლების ერთ-ერთ და ყველაზე შედეგიან მეთოდად.   ორგანიზებული ფორმით   შეგირდობა XX საუკუნემდე მასიურად გამოიყენებოდა მთელ ცივილიზებულ სამყაროში.

შესავალი      წინამდებარე ნაშრომში განხილულია შეზრუდული შესაძლებლობების მქონე პირების უმაღლესი განათლების მიღების, დაფინანსებისა და თანმდევი   პრობლემების საკითხები.  საუბარია არსებული  მდგომარეობის უარყოფით მახასიათებლებსა და მათ გავლენაზე შშმპ-თვის განათლების მიღებისა და საზოგადოებაში სრულფასოვანი ინტეგრაციის შესაძლებლობებსა და აუცილებლობაზე.  

კვლევის საბოლოო მიზანი იყო რამდენად ხელმისაწვდომია საქართველოში   შშშმ პირთათვის უმაღლესი განათლება, რა ხელისშემშლელი ფაქტორები ახდენენ გავლენას ამ მხრივ და შეგვედარებინა თუ, როგორია საზღვარგარეთის ქვეყნების პოლიტიკა ამ მიმართულებით.

მონაცემები შეგროვდა თვისობრივი კვლევის ინსტრუმენტების მეშვეობითა და სკოლის ნორმატიული დოკუმენტების ანალიზის საფუძველზე. შედეგებმა აჩვენეს, რომ საქართველოში არსებული პოლიტიკა ამ მხრივ არ არის მიმართული შშშმ პირთა ხელმისაწვდომობის გაზრდაზე და მათ ინტეგრაციაზე. საჭიროა ძირეული რეფორმების გატარება.

კვლევის სხვადასხვა ეტაპზე ჩამოყალიბებული მიგნებები და რეკომენდაციები საინტერესო ინფორმაციას შეიცავს როგორც შშშმ პირებისათვის ასევე, განათლების სამინისტროსთვის და სხვა დაინტერესებული პირებისათვის.

ნაშრომის პირველ თავში საუბარია საქართველოს საკანონმდებლო და საერთაშორისო ნორმატიულ დოკუმენტებში დაფიქსირებულ შშმპ / სსმპ ტერმინებსა და განათლების საყოველთაობაზე.

მეორე ნაწილი ეხება საქართველოს და სხვადასხვა ქვეყნებში დაფინანსების სისტემის განხილვას. აღწერილია თუ როგორ ფინანსდება შშმპ-ების განათლება პოლონეთში, სლოვენიაში, ინგლისსა და საბერძნეთში. აქვე წარმოდგენილია მათი დაფინანსების ფორმულები.

მესამე ნაწილი კი განიხილავს საქართველოში არსებულ შშმპ-თა პრობლემებს, რომლებსაც აწყდებიან უმაღლეს სასწავლებელში სწავლისას.

შემდეგ, შემუშავებულია რეკომენდაციები, რომელიც მიზანშეწონილია საქართველოს უმაღლესი განათლების სისტემისათვის და ბოლოს, წარმოდგენილია გამოყენებული ლიტერატურა და თანდართული დოკუმენტაცია.

აბსტრაქტი

წინამდებარე რეფლექსიაში განხილულია ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში რესურსების განაწილებისა ფორმები როგორც საქართველოში არსებული ვაუჩერული სისტემის, მისი დადებითი და უარყოფითი მახასიათებლები  და მათი გავლენა ზოგადი განათლების ინსტიტუტების მიღწევებზე, ისე საზღვარგარეთ არსებულ ზოგადი განათლების დაფინანსების სახეები.

ქვეყნის საკანონმდებლო და აღმასრულებელი ხელისუფლების პოლიტიკა პროფესიული განათლების  მიმართ, როგორც გვიჩვენებს ანალიზი, წლების განმავლობაში არ ატარებდა სისტემურ, კონსტრუქციულ და თანმიმდევრულ ხასიათს. ის არ ეყრდნობოდა ანალიტიკურ მიდგომებს და ვერ შეიძინა ქვეყნის მიმდინარე ეტაპისთვის და მით უფრო სტრატეგიული სოციალურ-ეკონომიკური მიზნების  განხორციელებისთვის საჭირო ხასიათი. ამის შედეგად პროფესიული განათლების სისტემა ადეკვატურად ვერ პასუხობდა კონკრეტული ეტაპის და მომავალ სოციალურ - ეკონომიკურ გამოწვევებს.

ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ცივილიზებული სამყარო ძალზე სერიოზულად უფიქრდება განათლების ყველა დონეზე სწავლების ხარისხს, განსაკუთრებული ყურადღება ამ მხრივ  ეთმობა ფუძემდებლურ საფეხურს - სასკოლო განათლებას. მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში და საერთაშორისო ორგანიზაციების მიერ შეიქნა მრავალი სპეციალიზებული ანალიტიკური და კვლევითი პროგრამა, შემოღებულ იქნა შეფასების სპეციალური ინდიკატორები და ა. შ.

ანუ ერთი „რიგითი“ მოქალაქის მოსაზრება განათლების რეფორმის რეალური და არა მოჩვენებითი  შედეგების თაობაზე?  

ცნებამ - რიგითი მოქალაქე  ბოლო დროს თვისობრივი ცვლილება განიცადა. ამის გამო არ  გაგიკვირდეთ სიტყვა რიგითი  ბრჭყალებით რომ გამოვკვეთე, ვინაიდან  ყოველ დღე, ყოველ ნაბიჯზე რეალურად ვხედავთ, რომ საზოგადოების უმეტესობამ ამ ქვეყნის სრულფასოვან და უფლებამოსილ მოქალაქეთ აღიქვა  თავი, ხოლო ეგრეთ წოდებული - რიგითები  საზოგადოების მცირე ნაწილში თუ დარჩნენ.

ვფიქრობთ, რომ უკვე ყველასთვის ცნობილია გამოცდების ეროვნული ცენტრის დირექტორის, ქალბატონი მაია მიმინოშვილის თანამდებობიდან გათავისუფლების შესახებ. მედიის ნაწილმაც ჩვეული წესით უმალვე ატეხა აჟიოტაჟი ამ ფაქტის გარშემო. ქალბატონი მაიას მიმართ პიროვნულად არაფერი საწინააღმდეგო არ გაგვაჩნია - არც მომხრე და არც მოწინააღმდეგენი ვართ. მაგრამ არ მიგვაჩნია, რომ მისი გათავისუფლება ან ქალბატონი ხატია დეკანოიძის დანიშვნა წყვეტს საქართველოში განათლების ბედსა და მომავალს?  

საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების   სამინისტროსა და საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს გადაწყვეტილებით, მომავალი სასწავლო წლიდან საქართველოს ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში ახალი საგანი "საგზაო ნიშნები და მოძრაობის უსაფრთხოება" შემოდის.   შეიქმნა შესაბამისი სახელმძღვანელო და შსს აკადემიის მხარდაჭერით, 1200 მასწავლებელი გადამზადდა. დატრენინგებულ პედაგოგებს საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის მოადგილემ გიორგი ჩახნაშვილმა და შსს აკადემიის რექტორმა ხატია დეკანოიძემ სერტიფიკატები გადასცეს.