მოზარდობის ხანა - ეს არის პერიოდი, ბავშვობასა და მოწიფულობას შორის. მისი ხანგრძლივობა თანამედროვე ეპოქაში სულ უფრო და უფრო იზრდება, ვინაიდან მოწიფულობის მიღწევამდე ძალიან ბევრი ცოდნა და უნარ-ჩვევებია დასაუფლებელი. მოზარდობა მოიცავს პერიოდს 10-11 წლიდან 16-19 წლამდე და იყოფა უმცროსი და უფროსი მოზარდობის (ჭაბუკობა) პერიოდებად. უმცროსი მოზარდობა მოიცავს პერიოდს 10-11 წლიდან 15 წლამდე, უფროსი მოზარდობა კი - 15 წლიდან 19 წლამდე.

ხშირად ცნება - „მოზარდის“ ნაცვლად „თინეიჯერს“ იყენებენ. „თინეიჯერის“ განმარტების ქვეშ მოიაზრებიან 13-19 წლის მოზარდები. აღნიშნულ ტერმინში ზოგჯერ უარყოფითო კონტექსტი მოიაზრება. იგი არ არის მეცნიერული ტერმინი და ზოგჯერ მასში შემდეგი თვისებები იგულისხმება: ჯიუტი, ოპოზიციური, უპასუხისმგებლო. ამგვარი მიდგომა კი გავრცელებული სტერეოტიპის ბრალია, ამიტომ, ხშირ შემთხვევაში, არაზუსტია.

გარდამავალ ასაკში მოზარდის ორგანიზმის ყველა მხარე განიცდის მკვეთრ ცვლილებას, როგორიცაა: ანატომიურ-ფიზიოლოგიური, სულიერი, ფსიქოლოგიური და ზნეობრივი.

თუკი მოზარდმა იცის და ესმის ის ცვლილებები, რომლებსაც ადგილი აქვს მის სხეულსა და ფსიქიკაში, მისთვის უფრო ადვილი იქნება მათი მიღება.

უმცროსი მოზარდობის პოზიტიური ცვლილებები:

• ინტელექტუალურ, მორალურ და ყოფით სფეროში, მოზრდილობის გრძნობის გაჩენა.
• საკუთარი გარეგნობის მიმართ ყურადღბა.
• საკუთარი თავის მიმართ ემოციურ-ღირებულებითი დამოკიდებულება.
• თვითშეფასების, თვითშემეცნების, თვითრეგულაციის ზრდა.
• ურთიერთობის წრის გაზრდა.
• ცოდნისა და უნარ-ჩვევების დამოუკიდებლად შეძენის სურვილი.
• სურვილი, იყოს სხვებზე უკეთესი.
• გაცნობიერებული, შემეცნებითი მოტივაცია.
• ახალი სოციალური როლის დაუფლება - არის უფროსის მხარში მდგომი და საყრდენი.  

ნეგატიური გამოვლინებები:

• ეგოცენტრიზმი
• უფროსების მიზანმიმართული მანიპულაცია
• ფიზიკური განვითარება წინ უსწრებს ფსიქიკურ განვითარებას.
• მოწყვლადი, არამდგრადი ფსიქიკა.
• ნეგატიური დამოკიდებულება უფროსებისადმი.
• კონფლიქტი საკუთარ თავთან და გარშემომყოფებთან.
• მარტოობის შიში (აზრები სუიციდზე).
• მიდრეკილება ალკოჰოლის, სიგარეტის, ნარკოტიკისადმი.

უფროსი მოზარდობის პერიოდის პოზიტიური ცვლილებები:

• მოზღვავებული ენერგია
• ფიზიკური მომწიფება
• ფორმალური აზროვნების განვითარება
• შემოქმედებითობა და აქტიურობა.
• მიზეზ-შედეგობრივი კავშირის ძიება.
• საკუთარი შინაგანი სამყაროს აღმოჩენა, საკუთარი უნიკალურობის გაცნობიერება.
• საკუთარი ქცევის მართვის უნარი.  
• სიყვარულის, მეგობრობის გრძნობის განვითარება.
• ფსიქოსექსუალური იდენტობა, გენდერული როლის დაუფლება.
• თვითანალიზი.
• მყარი „მე“- ხატის ჩამოყალიბება.
• პიროვნული და პროფესიული თვითგამორკვევა.

ნეგატიური გამოვლინებები:

• არაადეკვატური თვითშეფასება (მაღალი ან დაბალი).
• დამოკიდებულ ადამიანებთან ურთიერთობისას მაღალი შფოთვა.
• ჭარბი ყურადღება საკუთარი გარეგნობისადმი.
• მარტოობის შიში (ეშინიათ, რომ სხვები ვერ გაუგებენ).