გიორგი ჩეჩელაშვილი: „საბუნებისმეტყველო საგნებში საატესტატო საგამოცდო პროგრამა მნიშვნელოვნად გამარტივებულია“  

საატესტატო გამოცდებთან დაკავშირებით, ყველაზე მეტ კითხვას მოსწავლეები საბუნებისმეტყველო საგნებთან მიმართებაში სვამენ. გამოცდების ეროვნული ცენტრი გთავაზობთ ქიმიაში, ფიზიკასა და ბიოლოგიაში ყველაზე ხშირად დასმული შეკითხვების პასუხს.  

მოსწავლეთა შეკითხვებს საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა ჯგუფის ხელმძღვანელი გიორგი ჩეჩელაშვილი პასუხობს.

- როგორ უნდა აითვისონ მოსწავლეებმა 7 თვის განმავლობაში პროგრამა, რომელთანაც შეხება შესაძლებელია ბოლო წლების განმავლობაში არ ჰქონიათ?  

-  პირველ რიგში მინდა გითხრათ, რომ შენიშვნა, რომ საბუნებისმეტყველო საგნებთან შეხება საერთოდ არ ჰქონიათ, ყველა მოსწავლისთვის სამართლიანი შეფასება არ არის. ბევრი სწავლობდა, თუმცა ბევრი არ სწავლობდა. იმათთვის კი, ვისაც მართლა არ ჰქონია ამ საგნებთან შეხება, შემიძლია ვთქვა, რომ საგამოცდო პროგრამა მინიმალურია და განსხვავდება სასკოლო პროგრამისაგან და ეროვნული სასწავლო გეგმისაგან. საატესტატო საგამოცდო პროგრამა არის მნიშვნელოვნად გამარტივებული, შეიძლება ითქვას განახევრებულიც კი. ამ პროგრამაში შეტანილია  ძალიან ზოგადი, ფუნდამენტური საკითხები, რომელთა სწავლაც ზოგადად ბავშვისთვის რთული არ არის, თუკი ამას მოსწავლე მოინდომებს. 7 თვეში, სურვილის შემთხვევაში, ეს ყველაფერი დაძლევადია.  

- თქვენ ახსენეთ, რომ ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან შედარებით, საატესტატო საგამოცდო პროგრამა შემცირებულია. კონკრეტულად რაში მდგომარეობს განსხვავება?

- პირველ რიგში, ამოღებულია დეტალიზებული საკითხები. აი, მაგალითად, ქიმიიდან ამოღებულია გარკვეული ნაერთების თვისებები, რომლებიც ძალიან დიდ მოცულობას იკავებს. დატოვებულია მხოლოდ ძალიან შეზღუდული რაოდენობა ძირითადი ნაერთებისა და ამ ნაერთების უმნიშვნელოვანესი თვისებები. ფიზიკაში ამოღებულია საკითხების მთელი ნუსხა: დრეკადობის ძალები; უძრაობის, ხახუნის ძალა; წონა; აჩქარებულად მოძრავი სხეულის წონა; მთლიანად ამოღებულია მარტივი მექანიზმები; გეომეტრული ოპტიკიდან ამოღებულია ლინზები, რაც შედარებით უჭირდათ ბავშვებს; დატოვებულია უმარტივესი სარკე; ელექტრული ურთიერთქმედებიდან ამოღებულია სუპერპოზიციის პრინციპები; ველის დაძაბულობა; დენის წყაროებიდან ამოღებულია ელექტრო მამოძრავებელი ძალის მცნება; მთლიანად ამოღებულია მუხტის გადამტანები; ცვლადი დენი; ეს კიდევ არასრული ჩამონათვალია იმ სიიდან, რაც ფიზიკის პროგრამიდან ამოვიღეთ. რაც შეეხება ბიოლოგიას, აქ მოსწავლეებს არ მოეთხოვებათ საკითხები მცენარეთა და ცხოველთა მრავალფეროვნების, გამრავლების ფორმების, ონტოგენეზის, უჯრედის ქიმიური შემადგენლობისა და ნივთიერებათა ცვლის შესახებ, რაც საკმაოდ დიდი და რთული საკითხია; ასევე გენეტიკის ზოგადი კანონზომიერებები; ევოლუციის ფაქტორები და შედეგები... როგორც ხედავთ, პროგრამა საკმაოდ შეკვეცილი, ფაქტობრივად, ძალიან გამარტივებულია.

- აქედან გამომდინარე, რა სირთულის ტესტები იქნება სამ საბუნებისმეტყველო საგანში?

- ტესტები არსებობს სხვადასხვა სირთულის: რთული, მარტივი და საშუალო სირთულის ტესტები. ჩვენ გავითვალისწინეთ, სასკოლო სისტემაში არსებული ხარვზები და მოსწავლეების მდგომარეობა და ამიტომ წელს გამოცდაზე ამოცანებს და დავალებებს მხოლოდ მარტივი სირთულის დავალებათა ბლოკიდან შევიტანთ.

- ბატონო გიორგი, ამოცანის ამოხსნისას  მოსწავლეებს მიეცემათ თუ არა დასაანგარიშებლად ფანქარი და ფურცელი? თუ საბუნებისმეტყველო საგნებში არ იქნება ისეთი რთული ამოცანები, რომლებსაც დაანგარიშება სჭირდება?

- ამოცანები იქნება ისეთი ტიპის, რომ მოსწავლეს ფურცელი და ფანქარი შეიძლება საერთოდ არ დასჭირდეს, მაგრამ თუ ბავშვს სურვილი ექნა, რომ ფურცლისა და ფანქარის დახმარებით ამოხსნას ამოცანა, მას ამის საშუალება მიეცემა. მაგალითად, შემიძლია ვთქვა, რომ თუ ბავშვს ათის ხუთზე გასაყოფად ფანქარი და ფურცელი სჭირდება, კი ბატონო, გამოიყენოს, მაგრამ ამაზე მეტი და უფრო რთული არითმეტიკული გამოთვლები მოსწავლეს არ დასჭირდება.

- საბუნებისმეტყველო საგნების გამოცდაზე იქნება თუ არა განსაზღვრული დავალებების რაოდენობა?

- CAT–ის ტიპის გამოცდის სპეციფიკიდან გამომდინარე, საკითხების რაოდენობა განსაზღვრული არ იქნება. მოსწავლემ, შესაძლოა, თავისი უნარი უკვე რამდენიმე ამოცანაში გამოავლინოს. მაგალითად, თუ მოსწავლემ ზედიზედ ამოხსნა ნელ-ნელა გართულებული ამოცანები, სულ რაღაც 7-8 კითხვის მერე მან, შესაძლოა, მიიღოს დადებითი შეფასება და ამით გამოცდა დასრულდეს. მეორე ფაქტორიცაა გასათვალისწინებელი, თუ მან ვერ ამოხსნა ნელ-ნელა, მიმდევრობით გაადვილებული ამოცანები, აქაც პროგრამა უარყოფითი შედეგით თავისთავად დაასრულებს გამოცდას. ასე რომ, საკითხების რაოდენობა თვითონ მოსწავლეზე და იმაზე იქნება დამოკიდებული, რამდენად სწორად ან არასწორად ხსნის იგი ამოცანებს.  

- მოსწავლეები ხშირად სვამენ შეკითხვას, რატომ არ არის შესაძლებელი გამოსაშვებ გამოცდებზე საბუნებისმეტყველო საგნებიდან ერთ-ერთი იყოს არჩევითი?  

- ეს კითხვა ალბათ ჩემი მისამართით არასწორად არის დასმული. სასკოლო პროგრამა ითვალისწინებს სამივე საგნის ცოდნას და ეს არის საშუალო განათლებისათვის მიღებული ფორმატი. შემიძლია გითხრათ, რომ მაგალითად, ბიოლოგიაში ამოცანები და მინიმალური სტანდარტი შემოსაზღვრულია იმ პროგრამით, რომელსაც ჩვენი მოსწავლეები მეათე კლასამდე გადიოდნენ. უნდა აღინიშნოს, რომ სპეციალიზირებული და გართულებული ბიოლოგია გამოცდაზე საერთოდ არ იქნება.

- შეგვიძლია თუ არა ვთქვათ, რომ წლევანდელ გამოშვებას ყველაზე მარტივი გამოცდის ჩაბარება მოუწევს, თუ მომავალ წლებშიც ასე იქნება?

- მომავალი წლის გამოშვებამ უკვე იცის, რომ ეს გამოცდა უნდა ჩააბაროს, ამიტომ ის შეღავათი, რაც წლევანდელ მე-12 კლასელებს გაეწევათ, მომოვალ წელს აღარ იქნება... ვითვალისწინებთ იმას, რომ წელს მოსწავლეებმა ამ გამოცდის შესახებ დიდი ხნით ადრე არ იცოდნენ და ამისთვის წინასწარ ვერ მოემზადნენ.  

- ბატონო გიორგი, თქვენ ბრძანდებით ფიზიკოსი, რა შეგიძლიათ ურჩიოთ მოსწავლეებს, რა საკითხებზე უნდა გაამახვილონ მათ ყურადღება და როგორ მოემზადონ ფიზიკის გამოცდისთვის?

- როგორც ფიზიკოსი მოსწავლეებს ვურჩევ, რომ არ დაიზეპირონ ფორმულები, არ დაიზეპირონ წესები. ნებისმიერ საკითხს, რომელსაც ისინი სწავლობენ მიუდგნენ ღრმად და გააზრებულად. მხოლოდ ამ შემთხვევაში შეძლებენ ამოცანის ამოხსნას. დავალების სახით, მათ არ მოეთხოვებათ ფორმულის ზეპირი ცოდნა, ან რაღაც წესის ჩამოყალიბება. გამოცდაზე იქნება უმარტივესი კითხვები დასმული, მაგრამ მოსწავლეს გააზრებული უნდა ჰქონდეს, რას ეკითხებიან და ისე გასცეს სწორი პასუხი.

წყარო:  http://www.naec.ge/